Czym zajmuje się urologia dziecięca?

Urologia dziecięca to dziedzina medycyny zajmująca się diagnostyką i leczeniem chorób układu moczowego oraz narządów płciowych u dzieci – od okresu noworodkowego po wiek dojrzewania. Specyfika tej dziedziny polega na uwzględnieniu dynamicznego rozwoju anatomicznego i fizjologicznego dziecka oraz delikatnego podejścia do małego pacjenta.

Najczęstsze schorzenia urologiczne u dzieci

Do najczęstszych problemów urologicznych, z którymi rodzice zgłaszają się do specjalistów, należą:

  1. Moczenie nocne (enuresis nocturna)

Zgodnie z definicją Międzynarodowego Towarzystwa Kontynencji Dziecięcej (ICCS), moczenie nocne to mimowolne oddawanie moczu podczas snu u dziecka powyżej 5. roku życia. Może mieć podłoże rozwojowe, hormonalne (np. niedobór wazopresyny) lub psychogenne.

  1. Wady wrodzone układu moczowego

Wady takie jak wodonercze, odpływ pęcherzowo-moczowodowy (VUR), spodziectwo czy wnętrostwo są wykrywane często jeszcze w okresie prenatalnym lub wczesnodziecięcym. Wczesna diagnostyka pozwala na zapobieganie powikłaniom, takim jak niewydolność nerek czy zakażenia układu moczowego.

  1. Infekcje układu moczowego (ZUM)

ZUM u dzieci może być pierwszym objawem poważniejszej wady anatomicznej. U niemowląt objawia się często gorączką bez uchwytnej przyczyny, a u starszych dzieci bólem podczas mikcji, częstym oddawaniem moczu i bólem brzucha.

  1. Stulejka (phimosis)

Fizjologiczna stulejka występuje u większości noworodków i niemowląt, jednak powinna ustąpić samoistnie do około 3.–5. roku życia. Leczenia wymaga stulejka patologiczna, zwłaszcza jeśli powoduje nawracające zakażenia.

  1. Częstomocz (pollakisuria) u dzieci

Częstomocz to stan, w którym dziecko oddaje mocz bardzo często, zwykle w małych ilościach, bez objawów bólu czy pieczenia. Może występować zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy. U dzieci jest to dość częsty powód wizyt u urologa i nie zawsze świadczy o poważnej chorobie.

Możliwe przyczyny częstomoczu u dzieci:

  • Czynnościowa nadreaktywność pęcherza – zaburzenie regulacji pracy pęcherza, częste u dzieci w wieku 3–10 lat.
  • Zespół częstomoczu dziennego (daytime frequency syndrome) – łagodny i przejściowy, często związany ze stresem (np. rozpoczęciem szkoły).
  • Zakażenie układu moczowego (ZUM) – szczególnie, jeśli częstomocz towarzyszy bólowi, gorączce, zmianie zapachu moczu.
  • Cukrzyca lub cukromocz – częstomocz może być jednym z pierwszych objawów, zwłaszcza przy wzmożonym pragnieniu i utracie masy ciała.
  • Nawyki behawioralne – np. nawyk „dla bezpieczeństwa” częstego oddawania moczu.

Jak wygląda konsultacja urologiczna online?

Wizyta zdalna pozwala na:

  • ocenę objawów klinicznych na podstawie wywiadu,
  • analizę wyników badań (USG, badania moczu, posiewy),
  • zlecenie dodatkowych badań obrazowych lub laboratoryjnych,
  • wystawienie e-recepty lub skierowania do dalszego leczenia specjalistycznego.

W przypadku niektórych schorzeń (np. wnętrostwa lub spodziectwa) konieczna może być konsultacja chirurgiczna lub zabieg w warunkach szpitalnych – lekarz prowadzący pokieruje odpowiednio proces diagnostyczno-leczniczy.

Dlaczego warto reagować wcześnie?

Wczesna interwencja urologiczna u dzieci może zapobiec poważnym powikłaniom w wieku dorosłym – takim jak przewlekła niewydolność nerek, nadciśnienie nerkopochodne, niepłodność czy trwałe problemy z oddawaniem moczu. Co ważne – większość problemów wykryta i leczona odpowiednio wcześnie ma bardzo dobre rokowania.

Źródła:

  1. Nevéus T. et al., The standardization of terminology of lower urinary tract function in children and adolescents, J Urol 2006.
  2. Campbell-Walsh-Wein Urology, 12th Edition, Elsevier, 2020.
  3. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej i ESPU – Diagnostyka i leczenie ZUM u dzieci.
  4. Gerharz EW, Bierhoff E. Phimosis in childhood, Dtsch Arztebl Int. 2010.
  5. Materiały edukacyjne ESPU (European Society for Paediatric Urology): www.espu.org

Treści zawarte w na stronie internetowej www.zdrowiepro.com maja charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą . Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.